Johannes Passion
Koor: Concertkoor Ars MusicaDatum: vrijdag 15 maart 2024 om 19:30
Locatie: Grote of St. Maartenskerk, Tiel
Kerkplein 3, 4001 MX Tiel
Beschrijving:
Bachs Johannes Passion staat ten onrechte in de schaduw van zijn grote Matthäus Passion. In de Johannes Passion zet Bach het lijdensverhaal van Jezus op muziek zoals dat verteld wordt in het Bijbelboek Johannes. Hij voerde het stuk voor het eerst uit in de Vesperdienst van Goede Vrijdag in Leipzig. Het was de eerste passiemuziek die hij als cantor in Leipzig schreef, in 1724.
De nadruk ligt bij Johannes op de goddelijke afkomst van Jezus. ‘De Johannes’ is een magistraal werk dat daarom in veel opzichten totaal anders is dan ‘de Matthäus’. Los van de lengte – de Johannes Passion duurt een stuk minder lang – horen we in het openingskoor over Jezus als vorst wiens roem wereldwijd wordt bezongen. Dit is een heel ander verhaal dan de klagende lijdenstekst van de enkele jaren later gecomponeerde Matthäus Passion. In Johannes blijft door het lijden heen Jezus’ goddelijke afkomst steeds een rol spelen: Jezus is niet bang en weet alles wat er gaat gebeuren, dus ook dat de kruisdood het einde niet zal zijn. Een wereldberoemde aria als ‘Erbarme dich’ heeft de Johannes Passion niet en dat heeft alles te maken met de relatieve onbekendheid. Immers: de Johannes-aria ‘Es ist vollbracht’ heeft minstens dezelfde emotionele zeggingskracht en toegankelijke melodie.
Bach geeft met zijn muziek vaak een extra emotie aan de tekst. Directe tekstuitbeelding horen we bijvoorbeeld als de evangelist zingt hoe Jezus gegeseld wordt. Zowel in de zangpartij als in de begeleiding wordt het geselen duidelijk hoorbaar gemaakt. In de korte koorstukken wordt veel geroepen, geschreeuwd en gescholden. Bach onderstreept in zijn muziek het geschreeuw en gejoel. In het koor ‘Bist du nicht’ bijvoorbeeld, zetten de stemmen steeds sneller en steeds korter na elkaar in, zodat het net lijkt of er steeds meer mensen gaan roepen.
Wie zich in hart, verstand en ziel durft te laten raken, zal het geheim ervaren van de werking die Bachs Johannes Passion heeft.
Ars Musica Concertkoor
Ars Musica Orkest
Patrick van der Linden, dirigent
Nanette Mans, sopraan
Franske van der Wiel, alt
Michiel Meijer, bas
Falco van Loon, Evangelist
Frans Fiselier, Christus
